Openbaarheid van bestuur

Volgens het openbaarheidsdecreet heeft iedereen recht om toegang te vragen tot bestuursdocumtenten.

Passieve openbaarheid van bestuur

Passieve openbaarheid van bestuur betekent dat je zelf het initiatief moet nemen om bepaalde informatie te krijgen. Elke instantie waarop het decreet van toepassing is, is verplicht om aan iedereen (natuurlijk persoon, rechtspersoon of groepering) die erom vraagt, de gewenste bestuursdocumenten openbaar te maken door:
  • Inzage te verlenen
  • Uitleg te verschaffen
  • Een afschrift te overhandigen.

Wat is een bestuursdocument?

Een bestuursdocument is “de drager, in welke vorm ook, van informatie waarover een instan­tie beschikt.” Het kan dus gaan om schriftelijke stukken, geluids- of beeldopnamen, notulen, processen-verbaal, statistieken, contracten, films, foto's enzovoort. Het gewenste document moet niet noodzakelijk opgemaakt of geproduceerd zijn door de in­stantie waarbij het wordt opgevraagd. Als ze het bezit, valt het onder de openbaarheid. Wel is ze helemaal niet verplicht een document dat ze niet zelf maakte, te ontleden, samen te vatten en dergelijke.

Hoe aanvragen?

Als je een bestuursdocument wil raadplegen, vraag je dat schriftelijk aan (via brief of e-mail aan de ombudsdienst) en vermeld daarbij duidelijk welk dossier of document je wil zien of krijgen. Als de ge­vraagde informatie een beoordeling, waardeoordeel of gedragsbeschrijving van een persoon inhoudt, moet je ook aantonen dat je belang hebt bij de openbaarmaking. De instantie registreert je aanvraag. Uiterlijk binnen 20 kalenderdagen (kan worden verlengt, mits motivatie) na die registratie moet de instantie schriftelijk antwoorden. Als ze oordeelt dat het verzoek te vaag geformuleerd is, kan ze vragen dat je je aanvraag verduidelijkt. Als de instantie het document zelf niet bezit, stuurt ze je aanvraag door naar de instantie die het wel heeft en deelt ze jou die doorzending mee.

Mogen alle bestuursdocumenten openbaar gemaakt worden?

Het basisprincipe uit het openbaarheidsdecreet houdt in dat alle bestuursdocumenten bij een bestuursinstantie principieel openbaar zijn. In het decreet zijn echter een aantal redenen opgenomen waarom een bestuursinstantie de openbaarmaking van een bestuursdocument mag weigeren, om andere belangen te beschermen. Daartoe behoren onder andere:
  • Kennelijk onredelijke verzoeken
  • Documenten die niet af of onvolledig zijn
  • Bescherming van de persoonlijke levenssfeer
  • Bestaande geheimhoudingsverplichtingen
  • Informatie die derden vrijwillig verstrekt hebben en die door hen als vertrouwelijk werd bestempeld
  • Vertrouwelijke commerciële of industriële informatie

Beroep tegen een beslissing

Tegen een weigering van inzage, kopie of uitleg of het niet nemen van een beslissing over je verzoek binnen de wettelijke termijn, kan je beroep aantekenen bij de beroepsinstantie inzake Openbaarheid van Bestuur, Herman Teirlinckgebouw, Havenlaan 88, 1000 Brussel (02 553 57 25) of openbaarheid@vlaanderen.be. Dat is een commissie van ambtenaren, die haar taak in volledige onafhankelijkheid en neutraliteit uitoefent.
Meer informatie hierover vind je op de website van de Vlaamse Overheid.

Actieve openbaarheid: bekendmakingen reglementen en verordeningen.

Het gemeentebestuur publiceert bekendmakingen, reglementen,verordeningen,...