Werkgevers en huiseigenaren, geven jullie kwetsbare mensen een kans?

Het Sociaal Huis langs de Hector Henneaulaan in Zaventem heeft zijn naam niet gestolen. Hier kan je terecht voor de aanvraag van verschillende sociale diensten. Denk maar aan thuiszorg, premies voor openluchtklassen,  huisvuilzakken of mantelzorg en dienstverlening van het OCMW. Het vaakst begeleiden de maatschappelijk werkers van onze Sociale dienst mensen op zoek naar werk, huisvesting en/of financiële stabiliteit. 

Melinda, je woont en werkt in Zaventem. Is dat voor jou een meerwaarde?

Melinda: Absoluut, ik ben zelfs heel gericht op zoek gegaan naar een job in Zaventem. Ik wilde iets betekenen voor de inwoners van mijn gemeente. Hoe komt het dat mensen in de problemen geraken en hoe kan ik ze eruit helpen? Die vragen intrigeerden me. De belangrijkste conclusie: je hebt je lot niet altijd zelf in handen. Iedereen kan pech hebben en door omstandigheden in de problemen komen, ook jij en ik. Je job verliezen, zwaar ziek worden … het kan iedereen overkomen. Iemand weer vooruit helpen, dat is mijn passie. Werk vinden is daarbij één van de grote uitdagingen.

Dan komen we bij jou, Lieven. Jij legt je toe op die begeleiding naar een job. Hoe precies?

Lieven: Er zijn verschillende mogelijkheden. Denk maar aan vrijwilligerswerk of een interimjob. Er is ook het zogenaamde ‘artikel 60’ uit de OCMW-wet, waarbij we onze cliënt ervaring laten opdoen bij initiatieven uit de sociale economie, zoals Interza, en op de privémarkt. De cliënt is dan in dienst van het OCMW, maar gaat aan de slag in een bedrijf. De werkgever begeleidt onze cliënt op de werkvloer en betaalt een deel van het loon, het vakantiegeld en de eindejaarspremie. Via subsidies betaalt het OCMW de rest. Het is een win-win: de cliënt doet werkervaring op en de onderneming heeft op lange termijn  potentieel een nieuwe werkkracht.

Staan voldoende bedrijven ervoor open om jullie cliënten aan te werven?

Lieven: Een uitbreiding is zeker welkom! We streven ook naar een bredere waaier aan jobs. Nu is er vaak een mismatch tussen het profiel van onze cliënt  en de plaats die het bedrijf beschikbaar stelt. Daardoor belanden cliënten met een hoger diploma te vaak in een job als arbeider of schoonmaker. We vragen bedrijven om zich open te stellen voor het hogere profiel van onze cliënten. Er zit zoveel potentieel in onze cliënten, maar het moet benut worden. Heel wat technische profielen zouden bijvoorbeeld aan de slag kunnen in bedrijven op en rond de luchthaven.

Welke hulpvraag krijgen jullie het vaakst?

Melinda: Een meerderheid van onze cliënten heeft financiële problemen en daardoor ook huisvestingsproblemen. Maar zonder een dak boven je hoofd kan je je leven niet in handen nemen. Zodra we hen daarbij kunnen helpen en ze wat financiële ademruimte ervaren, merk je dat ze de energie vinden om
andere problemen aan te pakken.

Lieven: Die huisvesting is in Zaventem een grote uitdaging. Er is een tekort aan sociale woningen en de privémarkt is enorm duur. Er zijn zoveel  kandidaten voor een huurwoning dat de eigenaar vaak de voorkeur geeft aan een huurder met een goed loon. Ik zou toch een warme oproep willen doen aan verhuurders: zet alle vooroordelen aan de kant en geef onze cliënten ook een kans op kwalitatieve huisvesting. Zo hebben ze een kans om uit de problemen te geraken.

Op het werk komen jullie veel problemen tegen. Nemen jullie die soms mee naar huis?

Melinda: Alleen op een goede manier: er schieten me thuis soms ideeën te binnen over hoe ik iemand kan helpen. Verder heb ik geleerd om het los te laten. Tijdens mijn fietstocht naar huis laat ik letterlijk alles van me afwaaien. We hebben trouwens een fantastisch team. We kunnen bij elkaar terecht als we ergens mee zitten. Even ventileren bij een collega doet deugd. Het zou natuurlijk goed zijn om nog meer tijd te hebben voor mijn cliënten. Ik heb er 100, dus het is onmogelijk om hen wekelijks, zelfs maandelijks, te zien. Dat is jammer, want zo kan je niet kort op de bal spelen.

Lieven: Volledig akkoord. Bij sommige cliënten zou ik mee op sollicitatiegesprek willen gaan. Of met hen mee de bus op springen naar een jobbeurs. Zo ben ik zeker dat ze er geraken. Soms hebben ze een push nodig. Als ik weet dat één van mijn cliënten graag uitslaapt, maar op zijn eerste  werkdag verwacht wordt, dan sta ik zelf op om 6u en bel ik hem of haar uit bed. Wie kansen krijgt, moet ze grijpen. Ik heb geen kinderen, maar op zo’n moment ben ik de strenge papa (lacht).

Is de vraag om hulp de laatste jaren toegenomen?

Lieven: Om de twee weken behandelt het Bijzonder Comité van de Sociale Dienst een honderdtal hulpaanvragen. Vier jaar geleden waren dat er nog een vijftigtal. Het comité, dat bestaat uit politici, beslist op basis van grondig sociaal onderzoek door ons team over de hulpvragen die gesteld worden. Dat kan gaan over een financiële tussenkomst voor elektriciteit, een huurwaarborg, de schoolfactuur …

Melinda: Maar het stigma dat enkel mensen in armoede hulp vragen, klopt niet. We zien ook tweeverdieners die geen woning vinden binnen hun budget. Wij moeten die drempels samen met hen wegwerken en de weg wijzen naar oplossingen. Ik zie zoveel groeimogelijkheden in onze cliënten. Mensen vooruit zien gaan is dé reden waarom ik deze job doe.